عجایب هفتگانه جهان قدیم
به هفت اثر معماری و مجسمه‌سازی دوران باستان، عجایب هفتگانه گفته می‌شود. نام این هفت اثر در قرن دوم قبل از میلاد توسط «انتیپاتر صیدایی» در یک کتاب ثبت شد. تمام عجایب هفتگانه در زمانی که نام آنها در کتاب موردنظر ثبت شد، سالم بودند. هرم بزرگ جیزه، باغ‌های معلق بابل، معبد آرتمیس، تندیس زئوس، آرامگاه هالیکارناسوس، غول رودس و فانوس اسکندریه تشکیل‌دهنده عجایب هفتگانه جهان قدیم هستند.
1. هرم بزرگ جیزه ؛ عجیب و پر راز و رمز
هرم بزرگ جیزه را می‌توان به‌عنوان یکی از عجیب‌ترین سازه‌های منحصربه‌فرد جهان، آن هم جهان باستان (۲۵۶۰ سال قبل از میلاد) معرفی کرد. ساخت هرم بزرگ جیزه به دستور خوفو یا خئوپس آغاز شد و چیزی در حدود ۲۰ سال، به طول انجامید.
ارتفاع این هرم معادل ۱۴۶/۵ متر بوده و پوشش بیرونی هرم جیزه از سنگ آهک است؛ سنگ آهک در بازتاب نور آفتاب، نقش مهمی دارد و این مسئله باعث درخشش هرم در بیابان مصر می‌شود. مهم‌ترین مصالح مورد استفاده برای ساخت هرم جیزه را می‌توان بلوک‌های سنگی بزرگی دانست که وزن متوسط آنها معادل ۲٫۵ تن است. با در نظر گرفتن سطح تجهیزات زمان ساخت هرم و ابعاد کاری که انجام شده، مجذوب تلاش کارگرانی خواهید شد که باعث شدند نام هرم جیزه در آغاز لیست عجایب جهان قرار داشته باشد. علت شناخته شدن این اثر به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان نحوه ساخت و محل قرار گیری آن می‌باشد. تنها اعجوبه‌ای از عجایب هفتگانه جهان که تابه‌امروز پابرجا بوده است
اهرام مصر هستند. این سازه عجیب حدود ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح به دستور خوفو دومین فرعون از سلسه چهارم فرعون‌ها ساخته شده است.
هدف از ساخت این هرم آرامگاهی برای خوفو بوده است چرا که مصریان باستان به زندگی بعد از مرگ معتقد بودند و، چون تمام گنجینه فرعونیان را با خودشان در آرامگاه آنها قرار می‌دادند، درون این هرم‌ها پیچ در پیچ و دارای راهرو‌های باریک و اتاقک‌های مخفی برای جلوگیری از سرقت اشیای مقبره ساخته شده بودند. خئوپس (خوفو) بزرگترینِ آنهاست و بعد از آن خَفرع (خِفرِن) و مَنقُرع (میسرینوس) دو هرم کوچکتر هستند.
زیربنای هرمِ خئوپس حدود ۵ هکتار و در ساختمان بنای آن بیش‌از ۲ میلیون بلوک سنگی به‌کار رفته است که وزن هر بلوک بین ۲ تا ۳۰ تُن می‌باشد. خئوپس به‌مدت ۴۰۰۰ سال بلندترین سازه‌ی جهان بود و تا قرن نوزده انسان مدرن نتوانسته بود بنایی بلند‌تر از آن را بسازد. برای ساخت این بنای با شکوه حدود ۱۰۰ هزار نفر به مدت ۲۰ سال مشغول به کار بوده اند، در داخل این هرم سه اتاق مجزا وجود دارد که بزرگ‌ترین آنها در پایین‌ترین طبقه این مجموعه واقع شده است.
جالب است که برای ساخت این اهرام متقارن و شکیل از هیچ گونه ابزار نوین یا تجهیزات نقشه برداری استفاده نشده است و دانشمندان بر این باورند که از کنده‌های درخت به عنوان غلتک برای جا به جایی سنگ‌ها استفاده می‌کردند.
حقایق عجیب هرم بزرگ جیزه
-برخی از مورخان معتقد اند که این مجموعه توسط موجودات فرازمینی ساخته شده است چرا که ساخت این هرم به دست بشر امکان ناپذیر بوده و اینکه تا شعاع ۳۰۰ کیلومتری از این هرم هیچ کوه و یا منبعی از جنس سنگ‌های به کار رفته در ساخت هرم وجود ندارد.
۲- این هرم از نظر مختصاتی در مرکز کره‌ی زمین واقع شده است.
۳-معماری این هرم به گونه‌ای است که داخل آن همیشه هوای تازه و خنک در جریان است.
۴-اگر در شب به بالای اهرام ثلاثه مصر بنگرید ستاره‌هایی را خواهید دید که الگو قرار گیری آنها مطابق با موقعیت مکانی هر یک از این اهرام است.
یکی دیگر از مسائل عجیب هرم بزرگ مصر، قطعا سنگ گرانیت موجود در اتاق پادشاه است که وزن آن بین ۲۵ تا ۸۰ تن تخمین زده شده است؛ گفته می‌شود که این سنگ گرانیت از ۸۰۰ کیلومتر دورتر از مکان هرم جیزه، تهیه و حمل شده است. همچنین فضای داخل این هرم شامل بخش‌های مختلفی است که می‌توان در میان آنها به اتاق ملکه، گالری بزرگ، حفره بزرگ و اتاق پادشاه اشاره کرد.
2. باغ‌های معلق بابل
علت قرار گرفتن این باغ‌ها در میان عجایب هفتگانه جهان، معماری منحصر به فرد و نحوه‌ی آبیاری گیاهانش است.
دومین اثر معماری موجود در لیست عجایب هفتگانه جهان، باغ‌های معلق بابل است که متاسفانه محل دقیق آنها مشخص نشده و حتی برخی بر سر اینکه آیا واقعا این باغ‌ها وجود خارجی داشته اند یا نه اختلاف نظر دارند.
نبوچادنزار دوم که ما آن را به‌عنوان بخت‌النصر دوم می‌شناسیم، با آمیتیس دختر پادشاه ماد ازدواج کرد. آمیتیس که تا قبل از ازدواج در محیطی خوش‌آب‌وهوا درمیان باغ‌ها و کوهستان‌های زیبا زندگی کرده بود، به‌دلیل آب‌وهوای خشک بابل بیمار شد. پادشاه برای بهبود حال همسرش دستور داد که جایی نزدیک نهر فرات (عراق امروزی) باغ‌های زیبایی را بنا کنند.
این باغ‌ها مجموعه‌ای غنی از گیاهان متعدد در ارتفاع ۲۳ متری از سطح زمین و روی یک محوطه‌ی آجری بزرگ قرار داشتند و طبق نوشته‌های نویسندگانِ بعد از دوران باستان، این باغ‌های دل‌انگیز روی ستون‌های بلندی استوار بوده است؛ به‌طوری‌که مردم می‌توانستند زیر آنها گردش کنند و در صورت وجود، شاهکاری در زمینه علم مهندسی باستان محسوب می‌شوند. طبق نظریه دانشمندان برای آبیاری این باغ‌ها باید آب را از نهر فرات به این محل انتقال داده باشند یعنی سیستم آبیاری آنها از پمپ، چرخ و مخزن‌های آب تشکیل شده است.
حقایق جالب در رابطه با باغ‌های معلق بابل
-با توجه به گفته‌ها و روایات موجود این باغ‌ها حدود ۳۰ متر ارتفاع داشته اند.
۲-در صورت وجود این مجموعه روزانه بیش از ۸ هزار گالن آب برای آبیاری تمامی گیاهان موجود در آن مصرف می‌شده است.
۳- درمورد از بین رفتن این باغ‌ها برخی به این معتقد اند که بر اثر جنگ از بین رفته اند و عده‌ای نیز زلزله را عامل اصلی نابودی این باغ‌ها می‌دانند.
این اثر به دستور بخت‌النصر دوم و در حدود ۶۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شده و یک هدیه از سوی او به همسرش، یعنی آمیتیس بوده است؛ همسر بخت‌النصر، شاهزاده ماد بود و پس از ازدواج به‌سمت بابل رفت؛ اما به‌دلیل تفاوت اقلیم (آب و هوای خشک بین‌النهرین) بیمار شد. در حقیقت بیماری آمیتیس به‌دلیل ترک دیار و آب‌وهوای فوق‌العاده محل تولدش بود که همین مسئله سبب شد تا بخت‌النصر به‌منظور بازگشت سلامتی آمیتیس، دستور ساخت باغ‌های معلق بابل را بدهد.
البته برخی از مورخان هم درباره وجود این باغ، تردید دارند؛ آنها بر این باورند که وجود باغ‌های معلق بابل، نتیجه تخیل سربازان اسکندر مقدونی هنگام بازگشت از بابل به یونان بوده است. در حقیقت سربازان روایت‌های خود را برای هموطنان خود بیان کرده و شاعران هم از توصیف آنها بهره برده و تصوراتی عجیب را به وجود آورند.
بخت‌النصر علاقه زیادی به ساخت بناهای عجیب داشت و همین مسئله هم به واقعیت داشتن باغ‌های معلق بابل، دامن می‌زند. با اینکه اطلاعات مختلفی توسط محققان پیرامون ابعاد این باغ ذکر شده، درمجموع می‌توان باغ‌های معلق بابل را یکی از باغ‌های شگفت‌انگیزی عنوان کرد که کوهی مصنوعی و سرسبز بوده است.
هتل های تفریحی یا ریزورت هتل ها نوع خاصی از هتل های لوکس هستند که هم خود امکانات تفریحی متنوعی مانند پارک آبی یا استخر را در اختیار میهمانان قرار می دهند یا در نزدیکی جاذبه هایی چون ساحل ، چشمه های آبگرم، پیست اسکی و طبیعت بکر واقع شده اند. به عبارت دیگر مسافران این نوع هتل ها قرار است مدتی را در این هتل ها به استراحت و ریلکسیشن پرداخته، از امکانات و خدمات مجلل آنها استفاده کرده و از گشت و گذار در جاذبه های اطراف هم بهره مند شوند . ریزورت‌های آخر هفته اغلب به شهرها نزدیک هستند و در فاصله ۲-۳ ساعته از آن قرار دارند تا با رانندگی کوتاه مدتی شهرنشینان بتوانند خود را به آنجا برسانند و از آخر هفته لذت ببرند.
3. معبد آرتمیس
علت قرار گیری این معبد باستانی در میان عجایب هفتگانه جهان قدمت بسیار زیاد و همچنین جلال و شکوه این مجموعه در زمان گذشته است. معید آرتمیس یا معبد دیانا یکی دیگر از عجایب دنیا است که خرسیفرون معمار و پسرش متاگنس، حدود ۵۰۰ سال قبل‌ازمیلاد مسیح طراحی کردند. برخی از هنرمندان بسیار مشهور دوران باستان، روی نقش‌ونگار‌های این معبد مرمرین زیبا کار کرده بودند.
بر اساس شواهد موجود این معبد با شکوه در طول سالیان طولانی بار‌ها دچار تخریب شده و مجدداً بازسازی گردیده است. این معبد درشبی که اسکندر متولد شد یعنی در ۲۱ جولای سال ۳۵۶ قبل‌از میلاد آتش گرفت و سوخت و حدود ۶ سال بعد (۳۵۰ سال قبل‌ازمیلاد)، کار ساخت معبد دیگری آغاز شد.
این معبد را استراگوتس در سال ۲۶۲ پس‌ازمیلاد تخریب کرد و به این ترتیب یکی دیگر از عجایب هفتگانه دنیا از بین رفت. در سال ۱۸۶۰ میلادی، باستان‌شناسان بقایای ستون‌های آرتمیس را در اعماق رودخانه‌ی کایستر کشف کردند.
حقایق جالب معبد آرتمیس
۱-به عقیده باستان شناسان یکی از باشکوه‌ترین اثر در میان عجایب هفتگانه جهان معبد آرتمیس است.
۲- بعضی از بقایای بجا مانده از این معبد در موزه بریتانیا واقع در شهر لندن است.
۳- در گذشته‌های دور یکی مهم‌ترین مرکز معنوی و تجاری منطقه بوده است.
معبد آرتمیس از مهم‌ترین و جذاب‌ترین عجایب هفتگانه قدیم است که به افتخار الهه آرتمیس و ۵۵۰ سال قبل از میلاد ساخته شد. این معبد در افسوس (Ephesus)، واقع در نزدیکی شهر ازمیر ترکیه قرار دارد و پذیرای گردشگران است. معبد آرتمیس دارای ۱۲۷ ستون ۱۸ متری است که در چهار ردیف کنار هم قرار داشتند. در مرکز معبد، مجسمه ۱۵ متری آرتمیس قرار داشت که از طلا و عاج ساخته شده بود. همچنین این مجسمه توسط مشعل، همواره شعله‌ور و روشن بود.
در سال ۲۶۲، معبد آرتمیس در نتیجه حمله گات‌ها ویران شد و بقایای آن هم توسط مسیحیان به نابودی کشیده شد. بقایایی که در حال حاضر از معبد مشاهده می‌شود، فقط چند قسمت جداگانه از ستون‌ها در کنار یک ستون کامل است. دوازده ستون باقی‌مانده در ایاصوفیه شهر استانبول قرار دارند و این در حالی است که محراب و سایر مجسمه‌ها هم در لندن و در موزه بریتانیا، نگه‌داری می‌شوند
4. تندیس زنوس
علت معرفی این مجسمه به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان را می‌توان شیوه ساخت و جنس منحصر به فرد آن دانست. در اواسط قرن پنجم قبل از میلاد، تندیس زئوس توسط فیدیاس (پیکرتراش آتنی) ساخته شده و در داخل معبد زئوس قرار گرفت. این تندیس شگفت‌انگیز با بالاتنه‌ای عریان، بر تخت چوبی زیبایی نشسته بود و بیش از ۱۳متر ارتفاع داشته و بدنه‌ی آن از عاج فیل و مو‌ها و ریش مجسمه از طلا بود.یکی دیگر از عجایب هفتگانه جهان قدیم که هرودوت (مورخ معروف یونان) در فهرست خود آورده است، تندیس زئوس است. این تندیس توسط فیدیاس، تندیس‌ساز بزرگ یونانی ساخته شد و توانست در زمره عجایب جهان هستی، نام خود را پرآوازه کند. زئوس، خدای یونانیان بوده و در المپیا، شهری مذهبی واقع در جنوب غربی یونان حضور داشت.
زئوس توسط یونانیان باستان به‌عنوان پادشاه خدایان پرستش می‌شد و در زمان‌هایی خاص هم جشن‌هایی به افتخار او برگزار می‌کردند. مسابقه‌های ورزشی مختلفی در طول این جشن‌ها برگزار می‌شد و اهمیت آنها به حدی بود که جنگ‌ها متوقف می‌شد تا مردم بتوانند از نقاط مختلف برای حضور در مسابقات، راهی المپیا شوند.
تندیس زئوس ارتفاعی معادل ۱۳ متر داشت و افراد مختلفی همانند یکی از امپراطوران رومی، سعی در جابه‌جا کردن تندیس داشته‌اند؛ اما موفق به انجام این کار نشده‌اند. البته زلزله و عوامل مختلف دیگری در تخریب این بنا نقش داشتند و می‌توان گفت که هم‌اکنون از تندیس بزرگ و باشکوه زئوس، تنها خرابه‌هایی باقی مانده است
5. آرامگاه هالیکارناسوس
آرامگاه هالیکارناسوس در واقع مقبره باستانی یکی از فرمانداران هخامنشی است. هنگامی‌که ماسولوس پادشاه کاریا در سال ۳۵۳ قبل‌ازمیلاد دار فانی را وداع گفت، همسرش بانو آرتمیسیا دستور داد بهترین و ماهرترین معمار‌های جهان باستان برای ساخت مقبره‌ای با شکوه برای این فرماندار گرد هم جمع شوند. این آرامگاه بنایی عظیم از سنگ مرمر سفید و با ارتفاع ۴۱ متر و دارای طراحی پیچیده‌ای بوده است و از سه طبقه‌ی مستطیلی تشکیل می‌شد.
طراحان این آرامگاه قصد داشته‌اند تا سبک‌های معماری لیسیایی، یونانی و مصری را در این سازه ترکیب کنند. طبقه‌ی زیرین این آرامگاه به‌شکل مستطیل بود و روی آن در طبقه‌ی میانی ۳۶ ستون وجود داشت و سقف آن نیز هرمی‌شکل بود. یک مجسمه‌ی ۶ متری از سنگ مرمر همراه با یک ارابه‌ی چهار اسبه روی سقف ساخته بودند که به طور همزمان چهار مجسمه ساز روی آن کار کرده بودند.
این بنای عظیم در قرن سیزدهم به‌دلیل زلزله فروریخت و بقایای آن را بعد‌ها در استحکامات یک قلعه به‌کار بردند. در سال ۱۸۴۶ میلادی، قطعات یکی از کتیبه‌های کناری آرامگاه را از آن جدا کردند و به موزه بریتانیا در لندن بردند.
در حال حاضر ویرانه‌های آرامگاه هالیکارناسوس در شهر بدروم ترکیه واقع شده و در سال‌های ۳۵۳ تا ۳۵۰ قبل از میلاد مسیح برای پادشاه کاریا و ساتراپ هخامنشیان ساخته شد. دلایل زیادی برای قرارگیری نام این آرامگاه در میان عجایب جهان قدیم وجود دارد که یکی از آنها را می‌توان نوع معماری و ارتفاع ۴۵ متری بنا عنوان کرد.
بر اساس اطلاعات موجود، هر منطقه به غیر از پادشاهان اصلی، فرمانروایانی داشت. آرتیمیس و مازولوس، زوج فرمانروایی بودند که فرمانروایی یونان و ترکیه کنونی را در زمان هخامنشیان بر عهده داشتند. اسناد تاریخی نشان می‌دهد که این دو در کنار هم به‌مدت ۲۴ سال، فرمانروایی کرده‌اند و جالب آن که در این مدت، آثار و مجسمه‌های زیاد و البته باشکوهی را بنا نهادند.
هنگامی که مازولوس از دنیا رفت، آرتیمیس از شدت ناراحتی زیاد، دستور داد تا بهترین معماران یونانی جمع شوند و بزرگ‌ترین آرامگاه جهان را برای او بنا کنند. آرامگاه هالیکارناسوس را می‌توان اثری جذاب از عشق آرتیمیس به همسرش هم به حساب آورد.
آرامگاه هالیکارناسوس به‌شکل مکعب ساخته شده و در هر ضلع آن هم ۱۰ ستون قرار گرفته است. طراحی جذاب این آرامگاه در کنار مجسمه‌هایی که ساخته شده‌اند، توانسته جذابیت آرامگاه را تا حد زیادی افزایش دهد. یکی از صحنه‌های جالبی را که در آرامگاه هالیکارناسوس مشاهده می‌شود، صحنه‌هایی از جنگ میان آمازون و یونانی‌ها است؛ اما نکته جالب آن است که تمام جنگجویان، بانوان بوده‌اند. این آرامگاه به‌وسیله زلزله و البته حمله مسیحیان خشمگین رو به نابودی رفته است.
6. غول رودس
غول رودس نام تندیس هلیوس یا همان خدای خورشید بود که در ورودی بندر شهر رودس، در یونان قرار داشت. موضوع موقعیت مکانی سبب شد تا این تندیس به غول رودس مشهور شود. تاریخچه یونان باستان، پر از رمز و راز بوده و جذابیت‌های خاص خود را دارد. در حقیقت یونان باستان متشکل از ایالت‌های مختلف با قدرت محدود بود. برای نمونه جزیره رودس شامل سه ایالت دیگر با نام‌های کامیروس، یالیسوس و لیندوس بوده که پس از متحد شدن در سال ۴۰۸ قبل از میلاد، توانستند قلمرویی قوی را به پایتختی رودس تشکیل دهند.
طبق اسناد تاریخی این شهر از نظر اقتصادی، قوی بود و حتی با مصر باستان هم مراودات تجاری داشت. در سال ۳۰۵ قبل از میلاد، شهر رودس توسط آنتیگونی‌های مقدونیه محاصره شد و قصد آنها از بین بردن مراودات تجاری رودس بود؛ اما هرگز موفق به این کار نشدند و در نهایت با قرارداد صلح و برجای گذاشتن خسارت‌های شدید و جنگ‌افزارهای گران‌بها، رودس را ترک کردند.
مردم رودس با فروش غنیمت‌های گرفته شده، تندیسی عظیم را در ورودی شهر ساختند که احداث آن ۱۲ سال طول کشید؛ اما یادآور مقاومت و شکست‌ناپذیری آنها بود. البته غول رودس به‌دلیل زمین‌لرزه‌ای شدید، شکست و نابود شد. یکی دیگر از ویژگی‌های غول رودس را می‌توان ارتفاع ۳۳ متری و جنس مرمر آن عنوان کرد. در بازی God of War 2 هم تندیس هلیوس سوژه داستان بود و این نشان از شهرت عظیم آن دارد.
فانوس اسکندریه
کار ساخت این فانوس در قالب یک برج و به دستور اسکندر، آغاز شد و در زمان بطلمیوس دوم (جانشین اسکندر) به سرانجام رسید. یونانی‌ها ارتفاع فانوس اسکندریه را ۲۷۲ متر عنوان کرده‌اند و این در حالی است که ۱۰ قرن بعد و در زمان ورود اعراب به مصر، ارتفاع ویرانه‌های فانوس اسکندریه، ۱۶ متر اعلام شد. با ساخت این برج، رفت و آمدها به اسکندریه افزایش یافت و به مرور زمان به یک قطب اقتصادی تبدیل شد.